Happy New Year 2020 - Canh Tý

Happy New Year Feb 10th 2016

Năm Thân, không nói chuyện khỉ, thì đúng là đồ “dả” nhân giả nghĩa thứ thiệt… Nói vậy chứ các Bạn chỉ nên liếc sơ qua truyện này sau ngày cúng tất, đưa hết Ông Bà về lại cỏi xa xăm nào đó. Sợ mấy ổng bả ghiền internet lén đọc, quên cả đường về.

    Thửa nhỏ, mê truyện Tề Thiên Đại Thánh, xem tới xem lui, nhớ từng hồi, nhớ còn hơn nhớ tên các nhân vật nữ trong các truyện kiếm hiệp Kim Dung. Nhớ từ khi còn là chú khỉ con từ trong đá nứt chun ra, đến lúc được các đệ tử khen nịnh ai đẹp bằng Mĩ Hầu Vương, tầm sư học đạo được sư phụ Tu Bồ Đề đặt tên Tôn Ngộ Không (con khỉ giác ngộ được tính không), bị Ngọc Hoàng dụ phong chức Bật Mã Ôn sau khi đại náo Long cung và Âm phủ, rồi ép Ngọc Hoàng phong tước “Thánh lớn bằng trời” (tên do tay đàn em Độc Giác quỷ vương nghĩ ra), rồi Phật tổ Như lai bày trò thi nhảy cao để Tề Thiên bị đè tại Ngũ Hành Sơn chờ Tam Tạng đi thỉnh kinh xứ Tây phương ngang qua giải thoát, lại theo giúp sư phụ trong kiếp tu hành mang tên Tôn Hành Giả cùng Trư Bát Giới, Sa Tăng và Long Mã, đánh hết con yêu này đến con tinh khác, để rồi sau khi tới nơi thỉnh kinh xong được Phật Tổ hóa thành Đấu Chiến Thắng Phật , hết truyện.  

Nhân vật và nội dung cốt truyện Tây Du Ký đến nay không hề lạc hậu, thậm chí còn phản chiếu rõ nét bộ mặt biến hóa đa dạng các chế độ xã hội đương đại. Chỗ nào trên đường đi cũng gặp yêu tinh lủ khủ, như Hoàng Phong quái, Kim trì trưởng lão, Hắc Hùng tinh, Bạch Cốt Tinh, Tây Lương nữ quốc, Châu Tử quốc, sông Thông Thiên, Liên Hoa động,  Bàn Tơ động, đại chiến Hồng Hài Nhi, Báo tử tinh, qua Hỏa Diệm Sơn, Hoàng Sư tinh, thu Ngọc Thố, nạn Tôn Ngộ Không thật giả…. Yêu quái nào cũng ham ăn thịt Đường Tăng để trường thọ, đứa nào cũng có sức mạnh hơn người, nếu không bửu bối phép màu ghê gớm như các liveshow, thì cũng là sắc đẹp hấp dẫn mê muội chết người (người tu hành cũng mệt, các bạn nên xem thêm phim Tây Du Ký để nhìn rõ các người đẹp liêu trai Trung Quốc). Nét chung về lũ tiểu yêu, ai cũng có các sư phụ chốn thiên đình bảo kê dựa hơi dựa lưng, các vị này luôn ra mặt kịp thời, bảo lãnh dẫn độ đệ tử về lại cỏi Trời, mỗi khi Tề Thiên giơ cao cây thước bảng sắp đập chết bọn yêu quái đưa chúng về cỏi âm ty (nghe nói cây thước này trộm của Long vương, nặng đến 8,1 tấn).

Hối lộ tham nhũng đến mọi hang cùng ngõ ngách, không tha cả xứ nhà Phật. Đến cuối đường hết truyện , ngài Huyền Trang vẫn phải bấm bụng “tặng” chiếc bát vàng cho 2 vị La Hán, dưới cái cười hồn nhiên làm chứng của Di Lặc Bồ Tát, nhằm thoát nạn ròng rã 14 năm trời để đi thỉnh kinh Phật… dởm. Một nhân vật có tiếng trên giang hồ rất thích Tề Thiên và truyện Tề Thiên, đó là Mao Zedong. Theo ông ta, Tề Thiên tượng trưng cho mẫu người có ý chí, phân tích sắc bén, hành động không mù quáng có mục tiêu rõ ràng nhưng vẫn tuân theo ý kiến sư phụ (đúng ra là Tề Thiên chỉ sợ vòng kim cô).

Hiện nay, Tây Du Ký diển nghĩa vẫn được nhiều người xem là tác phẩm tiểu thuyết của Ngô Thừa Ân (1500?-1581?) đời Minh. Nhưng ngay tại Trung Quốc, có thêm một Tây Du Ký của đạo sỹ Khưu Xứ Cơ hay Khưu Trường Xuân phái Toàn Chân (Lão giáo) làm tự ái người “phật tử”, mở màn cho sự ra đời tác phẩm Phong Thần của Bạch Vân Thiền sư (Phật giáo). Lại có thêm một Tây Du Ký nữa, nhưng không có Tề Thiên, đó là truyện Trường xuân Chân nhân Tây Du Ký  của Lý Chí Thường nói về chuyến đi của Khưu Trường Xuân về Mông Cổ gặp được Thành Cát Tư Hãn. Truyện Tây Du Ký thứ 3 này được dịch thuật phổ biến rộng rãi tại Nga và Úc. Nói gì nói, người Trung Quốc vẫn xem Tây Du Ký của Ngô Thừa Ân là một trong tứ đại kỳ thư đời Minh: Tam Quốc, Thủy Hử, Tây Du Ký và Kim Bình Mai. Ngoài Trung Quốc, Ấn Độ, cái nôi Phật giáo thế giới, cũng lên tiếng cho rằng nhân vật Tôn Ngộ Không được phỏng theo "thần khỉ" Hanuman, được nhắc đến trong bộ sử thi Ramayana có trước đời Đường Trung Quốc. Trong sử thi, Hanuman đã giúp đỡ cho người anh hùng Rama trong cuộc chiến chống lại vua quỷ Ravana. 

Nhắc về Ấn Độ, lại nhớ hình ảnh ba con khỉ già bịt tai bịt mắt bịt miệng, không nghe không thấy không nói, thường được khắc tượng hay tranh vẽ tại các chùa chiền Phật giáo xưa hoặc trưng bày tại các chỗ bán hàng mỹ thuật lưu niệm cho du khách các nước châu Á.

Nguồn gốc của các pho tượng này bắt nguồn từ Ấn độ từ vài ngàn năm trước. Lúc đầu, đó là bức tượng vị thần Vajrakilaya , Thần có 6 tay, mỗi đôi tay dùng để bịt hai mắt, hai tai và hai miệng. Nhằm để răn dạy con người với ý khuyên: không nhìn bậy, không nghe bậy, không nói bậy.  Tư tưởng 3 không theo Phật giáo Ấn Độ đi qua Trung Hoa không rõ vào thời kỳ nào. Sau đó vào khoảng thế kỷ thứ tám đời nhà Đường (Tang Dynasty), một thiền sư người Nhật  trong chuyến Phật sự ở Trung Hoa, đã mang theo về Nhật tư tưởng này. Tại Nhật, vùng Nikko (cách Tokyo chừng 140 cây số về hướng Bắc) trong đền Toshogu hiện nay còn lưu giữ các bức điêu khắc cổ bằng gỗ của nghệ nhân Hidari Jingoro (1594-1634) rất nổi tiếng từ thế kỷ 17, có hình tượng 3 con khỉ tên Mizaru, Iwazaru  và Kikazaru, tiếng Nhật có nghĩa: “tôi không nhìn thấy điều xấu”, “tôi không nói điều xấu”, “tôi không nghe những điều xấu”. Có lẽ vì từ “zaru” gần âm với “saru” nghĩa là con khỉ, nên người ta khắc hình ba con khỉ bịt tai, bịt mắt, bịt miệng với vẻ mặt ngộ nghĩnh để biểu thị cho triết lý này. Điều này cũng mang phần nào tư tưởng của Khổng Tử, khi người học trò ruột Nhan Hồi hỏi về đức nhân và những điều gì cần phải làm, Khổng Tử đã đáp: không nhìn điều sai, không nghe điều tầm bậy, không nói điều trái, không làm điều quấy… 

 Thật ra, phải xuất phát từ cái tâm. Trên chuyến phượt về quê ăn Tết vừa rồi, tôi thử 3 bịt xem sao. Mới tờ mờ sáng mà bọn sửu nhi đã rồ ga phóng nhanh lấn đường loạn xạ, phải chạy thật chậm, thật bình tĩnh. Đến nghĩa trang quân đội hay đi bộ, đang chạy tốc độ rùa bò, bỗng nghe cảnh sát giao thông thổi mời vào, hết hồn hết vía tưởng bật lộn đèn xi nhan, dòm xuống đèn xi nhan không thấy chớp, anh chàng cảnh sát lại chỉ cây gậy vào đèn, nói chưa bật đèn xi nhan, lần sau nhớ bật đèn, thôi… đi đi ông nội. Tôi vội cám ơn rồ ga chạy liền, cảnh sát xa lộ đổi ý thì lại mệt, nhưng không biết cám ơn cái gì, vì mình có sai đâu. Thôi, cứ cố gắng bịt miệng. Về đến ngã 3 bốn sáu vào Lagi, nghĩ chân ăn trưa, kỹ niệm một chút quê hương, kêu cơm cá thu kho mặn, ngày cuối năm quán chỉ có một chủ một khách và một phụ bán, ông chủ quán tươi cười ra ngồi nói chuyện đủ thứ, kêu thằng bé đem ra thêm dĩa dưa chuột cà xắt, thêm chai nước suối Vĩnh Hảo. Tính tiền, 220.000 đồng, tưởng lộn nhưng con số cộng lại là đúng. Tình quê hương vô giá. Còn hơn ăn ở Vũng Tàu, phải đến hai triệu hai, nghe nhiều người nói như vậy. Thôi, cũng ráng nhịn nhục như mấy con khỉ. Nhiều chuyện chướng tai gai mắt lắm, nhưng, …phải bịt. Đã nói, xuất phát từ cái tâm và cần tu luyện thêm dài dài suốt đời.

Những đêm khuya soạn bài dạy học, chỉ còn nghe lanh lảnh tiếng rao mỳ gỏ của thằng bé người Quãng Ngãi, tôi thường nhìn 3 con khỉ bằng gỗ mua tại phòng chờ phi trường Đà Nẳng, suy nghĩ mông lung. Không hiểu tại sao các con khỉ thường là những con khỉ già? Có lẽ khi già rồi, các con khỉ mới có được cái khôn ngoan lão làng, biết “kính nhi viễn chi”, không muốn bàn ra tán vào những chuyện thế gian tầm phào vô nghĩa vô ích? Hay tại tuổi già làm con người làm biếng, mệt mỏi, giảm sút ý chí “chiến đấu”. Cứ “dont see, dont hear, dont speak”. Tự an ủi, quá chí lý. 

Tôi cũng không biết những con khỉ già này có một quá khứ gì hào hùng để thổi phồng lên cho con cháu nghe, sau những chầu nhậu phe phẩy để ra mắt bắt tay làm ăn hay say quất cần câu tranh uống quên ăn cho hết thời giờ? Phải chăng, tất cả chỉ là hoang tưởng ngu dốt của một thời trai trẻ hăng say bị ai đó lường gạt hoặc tự phe ta lừa dối phe mình? Những con khỉ già này có gì bám víu để còn giữ cho mình chút khoe khoang hãnh diện tự trọng? Hay ngoài cái hình hài đang tụt phanh xuống cấp và chút tài sản nhỏ nhoi tom góp cả đời, chỉ thấy trống rỗng vô nghĩa toàn diện. Có phải những con khỉ già yên ắng trong bóng tối đêm dài, chính là biểu hiện úa vàng của bản thân mình và đời sống xã hội chung quanh? Thôi, còn làm khỉ, cứ ráng mà bịt…

Loài khỉ là động vật giống con người nhất, mấy đứa bé học môn sinh vật cứ nhai câu, vượn người là thủy tổ của loài người. Không những giống bề ngoài, khỉ còn thông minh, leo trèo nhanh nhẹn, bắt chước giỏi, ăn hoa quả, sống tinh nghịch tập thể bầy đàn trong rừng, thường ở những nơi “khỉ ho cò gáy”. Ở Việt Nam, người ta nuôi khỉ tại các nơi giải trí du lịch, đưa khỉ vể sống tập trung tại các khu rừng bảo tồn sinh thái. Thiếu chăm sóc, thiếu thức ăn cho bày khỉ, chọc giận khỉ…, dẩn đến chuyện dở khóc dở cười, như khỉ nhảy ra cắn người đi đường tại khu rừng trong Tòa thánh Cao Đài Tây Ninh, hay kẻ lạ dụ mồi quăng lưới bắt sạch bầy khỉ trên núi Châu Thới Biên Hòa về nấu cao khỉ. Lúc này, người già bệnh xương khớp nhiều, cao nào cũng là cao, cao chó cao mèo còn bán được hống hồ cao khỉ. Người tuổi con khỉ có tốt có xấu. Tốt: thông minh sáng dạ, vui vẻ bạn nhiều, mạng nữ cười nói vô tư lộn xộn vẫn có người thương hứa nuôi suốt đời. Xấu của tuổi khỉ là cả tin, thiếu sâu sắc, bảo thủ, khó làm quan lớn. Vừa tốt vừa xấu là nhớ dai. Do vậy, khỉ không được chọn là biểu tượng hoặc linh vật trong văn hóa Việt Nam cũng như các xứ phương Tây. Nếu xuất hiện, cũng không được trang trọng lịch sự cho lắm như cầu khỉ, hầu quyền…, đúng là tủi thân con khỉ ở lùm.

Nhưng con vượn lại khác, tượng trưng cho điềm may mắn, chính trực thanh cao, người quân tử phải tay dài như vượn. Vượn không sống theo đàn mà sống từng đôi, sống mãi tới già, không làm tổ. Nhiều chuyện dân gian kể về vượn hóa thành người như câu chuyện tình Bạch Viên Tôn Cát…, quá sức chung thủy. Vượn đực hú rất xa khi muốn chứng tỏ sức khỏe với bạn đời, cả cây số còn nghe, truyện Kiều và Lục Vân Tiên có nhắc chuyện “hót” này, cũng bất lợi vì người thợ săn nghe hú, ráng tìm bắt cho được con vượn. Nhớ câu ca dao xót ruột một thời con gái khi chưa có cellphone, facebook, google earth…, Má ơi đừng gả con xa, chim kêu vượn hú biết nhà má đâu.

Đười ươi (orang-outang) là loài linh trưởng thông minh giống người nhất. Sống trên cây 90% thời gian. Cả đời chuyên làm tổ, cứ mỗi đêm làm một tổ, trung bình trên 50.000 cái tổ cho một đời đười ươi. Con đưc ưa làm dáng, tập luyện thể dục, để tán gái và làm thủ lĩnh mấy chị em. Con cái sinh con, che chở  và dạy con ròng rã đến 7 năm, trong lúc con đực đã cao bay xa chạy tìm bạn tình mới. Đi rừng gặp đười ươi vui lắm, nó nắm chặt hai tay cười suốt cho đến tối, người ta đói lã sợ quá mà chết. Do vậy, phải đem theo ống tre lồ ô, xỏ tay vào ống, đười ươi đắc thắng nắm ống tre nhắm mắt mà cười, lúc này người đi rừng rút tay ra nhè nhẹ, bước khẻ thụt lùi từ từ… Má tôi kể lúc trẻ, đi qua rừng Nam Cát Tiên, gặp đười ươi, làm như vậy. Chuyện này vẫn chưa được kiểm chứng.

King Kong, con quái thú chết vì giai nhân, không có thật, chỉ tưởng tượng trong phim ảnh từ 1933.

Quay lại con khỉ Việt Nam, vẫn thấy tội nghiệp sao ấy, Trời sinh con khỉ ở lùm/Chuyền qua chuyền lại rớt ùm xuống sông, hay Khỉ bồng con lên non kiếm trái/Cảm thương nàng phận gái mồ côi... Rồi cho con khỉ xuất hiện trong các kịch bản âm mưu tiểu nhân như Rung cây nhát khỉ, Giết gà dọa khỉ… Hay trong các ý thâm độc như Khỉ lại hoàn khỉ/ Mèo lại hoàn mèo, Nuôi ong tay áo/Nuôi khỉ dòm nhà… Thật đáng thương cho kiếp ông Tề.

Thôi, đầu năm cũng phải chúc nhau cho đúng lễ nghĩa tình bạn. Chúc mấy bạn 72, một năm mặt không nhăn như khỉ, không gặp đồ khỉ gió khỉ mốc, đừng sợ cái khỉ khô gì hết, và tránh xa càng xa càng tốt mấy cái trò khỉ. Các bạn trai thì chớ dại tìm chỗ khỉ ho cò gáy để chứng tỏ sức mạnh đười ươi, cứ bắt chước  giống đôi vượn già chung thủy suốt đời.

TB: Đầu năm Khỉ, các Bạn nên xem phim Planet of the Apes (La Planète des Singes), tập 3, sắp quay.

Phạm Sanh, 72PBC

Hà Nội trong mắt ai.... 08/05/2018 - Bài viết cuối của Phạm Sanh

Pham Sanh <phams2005@yahoo.fr>

To:Pham Hoa

Aug 5, 2018 at 5:05 AM

Gui Pham Hoa them mot bai, nhan dip di Nha Trang.

Chuc suc khoe gia dinh Ban gia.

PS

 

Hà Nội trong mắt ai…

Mấy ngày này, người Hà Nội đang lội. Nhớ cảnh Hà Nội những năm sau 75 lúc chiếc xe u - oát bắt đầu vào Gia Lâm ngang qua cái cổng vòm kiến trúc Gothic ngồ ngộ của trường đại học Bách khoa nổi tiếng miền Bắc một thời, biểu tượng kết cấu tấm mỏng những năm 70. Nhớ mấy người bạn hiếm hoi chính gốc Hà Nội, mấy mươi năm vẫn nét ấy của người Hà Nội. Thấy khó viết làm sao.

Vào đến Hà Nội, lo xong chuyện ăn ở, là vội vả hỏi thăm đường đến mấy bờ hồ tràn đầy truyền thuyết thơ ca. Hồ Hoàn Kiếm có cái tháp rùa với đền Ngọc Sơn  hoang sơ cổ kính, muốn vào phải băng qua cây cầu Thê Húc, đậm gam màu chữ Nôm của cụ Nguyễn văn Siêu. “Văn như Siêu Quát vô Tiền Hán, Thư đáo Tùng Tuy thất Thịnh Đường”, người Việt mình cũng oai dữ và chả sợ đứa nào. Dạo bộ ven bờ hồ trong cái không khí se se lạnh, ngắm các búp hoa lộc vừng  đỏ tươi bé xíu đong đưa che phủ màn sương, theo đám đông người ngắm cụ rùa nổi lên hụp xuống… Kỹ niệm nhất là lần đầu gặp mấy cô bé Hà Nội tung tăng trong áo len mủ dạ đủ kiểu nhiều màu, mới nhìn thôi đã bị quát tháo “muốn gì” giọng Bắc rặt. Con  gái ngoài đó dữ thiệt, không hiền như GH, MQ, HT… gốc Bắc lớp mình.

Xong Hoàn Kiếm, dạo đường Cổ Ngư “xưa” đầy hoa ban hoa phượng, xuyên qua Trúc Bạch Hồ Tây lăn tăn sóng vỗ, thăm đền Quán Thánh nhớ An Dương Vương, đến chùa Trấn Quốc nhớ Lý Nam Đế,  Ông Cha xưa giữ nước quyết liệt thật. Mỏi chân, ngồi ăn bánh cóng Tây Hồ, nhìn và lại nhớ mênh mang về người Hà Nội.

Hà Nội còn nhiều hồ đẹp như Thiền Quang, Bảy Mẩu, Quãng Bá, Thành Công, Giảng Võ…, bởi cái tên Hà Nội đã nói lên phần nào, vùng đất giữa  các con sông, và  cái lý của vua Lý Thái Tổ khi dời kinh đô Hoa Lư về đất Thăng Long “… vùng đất cao ráo, nhiều sông hồ, sẽ không còn cảnh ngập lụt như ở Ninh Bình…”. Rất tiếc, đời Lý đời Trần lại làm đê sông Hồng, làm cho sông cao đê cao và Hà Nội thấp dần. Ý tưởng phá đê cũng đã xuất hiện từ đời Lý đời Trần, nhưng, chiến tranh nối tiếp chiến tranh, cả nghìn năm phải lo chống chọi từ phương Bắc, đến giai đoạn người Pháp vào, rồi 2 miền nội chiến, rồi đất nước hết đánh nhau…, Hà Nội vẫn đơn giản vô tư chiều chiều ra đê sông Hồng ngắm sông, nhìn cầu Long Biên trăm tuổi nhờ người Pháp xây dựng hay cầu Thăng Long “vĩ đại” kỹ niệm mối tình Xô Việt.

Chính cơn lốc “đổi mới” mất kiểm soát trong phát triển đô thị, cộng với lòng gian tham của con người, đã làm cho Hà Nội chìm lỉm. Người Hà Nội đã quên chống ngập, lấn chiếm lấp hồ, vội vả thay bằng những tòa nhà cao tầng cao vút, những khu đô thị tráng lệ vô hồn lẫn thiếu vắng tình người. Hà Nội phải mở rộng cho bằng người ta, thủ đô mà lỵ, ôm Hà Tây chưa đủ, lấy thêm một phần Hòa Bình Vĩnh Phú. Ngày kỹ niệm 10 năm, quan chức lãnh đạo ngồi trên cao mặt mày hớn hở, trái ngược cảnh người dân Thường Tín Quốc Oai trần truồng lặn hụp cả tuần lễ trong 2 mét nước, 7 ngày không dám tắm,  đến nay nước vẫn còn ngập đến nóc nhà. Mà cả làng biệt thự triệu đô Geleximco Hoài Đức của bọn nhà giàu cũng khóc, bốn bề nước ngập mênh mông. Hà lội, không vội được đâu. Đành bơi lòng vòng theo ông già Nguyễn Bính, nắng mưa là chuyện của Trời, tương tư là chuyện của tôi yêu bà…

Mà ở VN, đâu phải chỉ một mình Hà Nội được lội, Sài Gòn cũng xăn quần tới háng,  Đà Lạt Buôn Ma Thuộc trên cao Cà Mau Phú Quốc dưới biển đều trôi hết. Phá rừng lấp sông lấn biển, gian tham đủ kiểu thì Trời tru Đất diệt là điều dễ hiểu. Chỉ tội người nghèo, người vô tội, kể cả người ở đâu đâu. Vỡ đập thủy điện ở Lào vừa rồi, nhìn Google Earth, thấy rừng  Kontum bên mình trắng bóc. Lo cho người Lào chưa xong, thì bên mình, nhà dân thị xã Kỳ Anh xuống sông do xả lũ thủy điện Hòa Bình. Lấy đá vá Trời, vắt đất thay Trời làm mưa… những khẩu hiệu vô thần có phần nào hoang tưởng, làm người dân tưởng mình là Tề Thiên, cán bộ nghĩ mình lên Đại Thánh. Dân tứ xứ bạt núi phá rừng lấn sông lấp biển, cán bộ định cư xây biệt phủ thu tô, lờ đờ nghẻo đầu nhứt tôm… nị hảo. Trời Đất công bằng, mượn phải trả, các Tỉnh miền Tây, hà bá kéo nhà xuống sông, mấy Tỉnh trên cao miền Bắc, Sơn tinh lấp vùi cả xóm.

Chỉ tội cho dân tình, dân Rạch Giá lấn biển nhậu nhẹt từ trưa thì người Cà Mau biển lấn thức khuya tới sáng, ở Phan Thiết, Đức Long nở ra thì Tiến Thành nhỏ lại, quan chức chỉ đường đại gia phá rừng ăn gỗ thì người dân tộc chỉ còn lên mỏm núi hay vượt rừng qua Kampuchia. Thời nào cũng vậy, đời cha ăn mặn thì đời con khát nước, “đầy tớ” ăn trộm thì “chủ” chỉ có nước đi ăn mày. Thế giới chỉ có VN mới có cảnh bọn tham nhũng “trị” thằng tham nhũng, mới có trường đại học quốc gia Hà Nội đào tạo thạc sỹ phòng chống tham nhũng. Hết biết, con nít  từ nhỏ đã thấm đòn tham nhũng thì còn dạy ai cái nỗi gì. Miền Bắc còn ghê hơn, đi đẻ đã phải biết  lót tay rồi.

Đi tàu ra Nha Trang dạy học mới đây, giường nằm chung toa với mấy bà Bắc mới, ngang Bình Thuận chê nhà cửa đường xá gì mà lụp xụp xác xơ thế nào ấy, không bằng chị bằng em mấy tỉnh ngoài Bắc, toàn nhà lầu đường nhựa bóng ưởng. Bắt qua chuyện gái miền Tây làm biếng, thất học, chỉ thích lấy chồng Trung Quốc Đài Loan, sao bằng gái Bắc, lo học lo làm chỉ lấy chồng VN. Nghe mà buồn, thuế má bao nhiêu dồn về ngoài ấy, xây to ăn lớn. Học hành thi cử gì cũng ưu tiên thành phần giai cấp, con em cán bộ, lại còn chắc ăn, gian lận  nâng sửa điểm từ thi tốt nghiệp … Chấp hết đám giỏi miền Nam cũng không học lại con dốt của bà.

Nha Trang lúc này khách sạn lấp đầy con đường dọc biển, nghẹt xe nghẹt người Trung Quốc. Đi dọc đường Bạch Đằng tìm lại kỹ niệm xưa lúc nhỏ ra ở nhà Cậu Mợ, căn biệt thự vẫn còn, cũ kỹ, đang treo tấm biển bán nhà, chắc của chủ nhân mới một vị cán bộ nào đó. Tìm quán ăn đông người cho ngon, cũng gặp toàn người TQ. Gọi Grabbike, xuống Viện Hải dương, cũng gặp toàn TQ. Hèn chi cá đi hết, chỉ còn một con mao tiên, một con mao quỹ, ba con rùa biển, mấy con cá mập con. Trưa hè, ngồi ghế đá nghĩ chân dưới bóng mát hàng cây bàng già bên hông dãy nhà cổ kính người Pháp để lại, lại nhớ bạn. Người Nha Trang lâu quá vẫn chưa về. Chắc là không về nữa rồi. Xế chiều, lại bắt xe ôm ra ngã sáu nhà thờ đá mua mớ lan rừng quế trắng dã hạt Hòn Hèo về Sài Gòn chăm sóc cho vui. Không thích đi ăn bánh căn bánh xèo Tháp Bà nữa, xem mấy món ăn MQ đưa lên facebook đã thấy no bụng.

Sắp hết hè, phượng đỏ rụng gần hết. Lại lo chuyện học hành cho con cho cháu, cho bằng mấy đứa Hà Giang, Sơn La, Hòa Bình. Ở Mỹ ở Tây vậy mà sướng, đở lo…

Phạm Sanh, 72PBC

Cái học ngày nay 07/19/2018

Pham Sanh <phams2005@yahoo.fr>

To:Pham Hoa

Jul 19, 2018 at 9:57 PM

Hòa thân,

Gửi PH thêm một bài.

Chúc gia đình Hòa sức khỏe.

PS

Cái học ngày nay…

Mùa hè năm nay không còn khói lửa như 72, nhưng chuyện thi cử thì vẫn còn mùi bom đạn. Trước 75, sợ rớt tú tài anh đi trung sỹ... Sau 75, đậu tú tài điểm phải thật cao để vào trường công an quân đội, đặng ra trường còn ăn trên ngồi trước. Thế thời, thời thế, nhiều chuyện trớ trêu.

Nhớ thời xa xưa, hễ chút là thi, mẫu giáo tiểu học, trung học đệ nhất cấp đệ nhị cấp, tú tài 1 tú tài 2…, cứ tốt nghiệp chuyển cấp là thi tuốt, thi túi bụi. Nghe kể, mấy “sư phụ” đi trước, còn phải ra tận Nha Trang thi, vào tận Sài Gòn học (nếu nhà có tiền). Sau, giảm dần, thời 72 đã bỏ thi đệ nhất cấp cuối năm đệ tứ, 74 bỏ thi tú tài 1 và tú tài 2 bắt đầu thi trắc nghiệm. Sau 75, cũng chỉ một kỳ thi “tú tài”, ngoài Bắc chỉ học 10 năm, làm gì có tú 1 tú 2. Nhưng vào cao đẳng đại học thì ác liệt hơn, không còn các trường chỉ cần ghi danh để học như Khoa học, Văn khoa, Luật khoa… thuở nào. Xuất hiện khái niệm cộng điểm uu tiên cho một số thành phần “phe mình”, loại bớt không thương tiếc thành phần “phe ngụy”. Tuy vậy, các trường trung học trong Nam vẫn còn nhiều em học sinh giỏi, tuy phải chịu đựng khổ sở đủ điều.

Mấy năm sau này, trường đại học mọc lên như nấm, Phan Thiết cũng có trường đại học Phú Hài do một tay chủ nhà hàng ở Sài Gòn ra xin đất làm khách sạn resort và chơi luôn mở trường đại học cho nở mặt nở mày đám lờ đờ rừng về. Trường nhiều, thày cô dạy trên trời dưới đất, sinh viên ra trường đông, thất nghiệp là cái chắc. Sân trường đại học vắng như chùa bà Đanh, không còn mấy em để mà trả lại. Chỉ một số trường có tiếng từ lâu như y khoa, bách khoa thì còn trụ. Hay các trường tốt nghiệp ra luôn có ghế không sợ đói như công an quân đội thì còn hấp dẩn đám con ông cháu cha. Bộ giáo dục bày ra trò thi 2 trong 1, lấy điểm thi tốt nghiệp phổ thông để xét tuyển vào đại học, thế là bắt đầu rối. Điểm thi ngoài Bắc cao vút trời, 3 môn 27 điểm (mỗi môn 9 điểm), vẫn chưa chắc vào được các trường “hot”. Vẫn chưa hiểu được tại sao các em học sinh phía Bắc đột xuất giỏi quá…

Năm này, cắc cớ đề thi khó. Khó đến nỗi mấy ông giáo sư tiến sỹ toán ngoài bắc giải đề thi vẫn không kịp giờ. Ấy vậy mà, kết quả vẫn có nhiều đứa điểm 10, lại toàn mấy đứa học ngu của mấy tỉnh trên núi bé xíu xa lơ xa lắc như Hà Giang, Sơn La, Lạng Sơn, Hòa Bình, Tuyên Quang…, qua mặt đàn anh Hà Nội, TpHCM hay vượt cả các xứ hiếu học nổi tiếng như Nam Định, Nghệ An, Khánh Hòa (không có Bình Thuận đâu mà tìm, lãnh đạo CA tỉnh ta sắp về hưu mà tự mình thấy còn “ngu ngu”, cùng cả đám lờ đờ, xin qua Đức học kinh nghiệm lấp biển Phan Thiết đặng có điều kiện dâng đất cho nhóm tiểu gia mua bán vật liệu xây dựng Trường Phúc Hải nào đó ở tận hốc cà tó đất Sài Gòn…). Gian mà không khôn chút nào, làm gì mà trong số 11 đứa cao điểm nhất nước thì Hà Giang đã có đến 3, làm gì mà số học sinh có điểm toán trên 9 của Sơn La lại gấp 3 Hà Nội gấp 7 Sài Gòn. Ăn vụng quên chùi mép, hài kịch lộ ra từ từ…

Trò thi trắc nghiệm chấm bằng máy, giao cho địa phương tổ chức thi, có kiểm soát thanh tra của bộ giáo dục, của CA, của thày cô các trường đại học…, mỗi năm tốn vài trăm triệu đô la, năm nào cũng báo cáo thành công vượt sức tưởng tượng, nay lòi chành toàn bịp bợm dối trá. Quy trình thủ tục, software nào hay đến đâu chính xác cách mấy cũng từ con người và đều do con người quyết định. Vụ gian lận điểm thi Hà Giang, tên Vũ Trọng Lương nhưng bất lương vô đạo là chính, sửa 300 bài thi chỉ mất 2 tiếng đồng hồ, cứ 6 giây một bài,  bằng cách đánh vào lỗ hổng các công nghệ thi cử 4.0 soạn ra bởi các cái đầu gian tham ngu dốt 0.4… Tất nhiên không thể nào chỉ một mình tay bất lương này làm được chuyện động trời, cũng không vì động cơ say mê công nghệ hay chạy theo đồng tiền. Con gái bí thư tỉnh ùy Hà Giang cũng bị nằm trong danh sách nâng điểm, dù thằng bố bí tuyên bố dỏng dạc với bàn dân thiên hạ, không biết không hề chỉ đạo và thật buồn khi nghe chuyện này, lếu láo hết cở. Phải điểm cao vút mới được vào trường an ninh trường tốp 1, mới đi học nước ngoài bằng tiền dân è cổ nộp thuế, mới tiếp tục ngồi vào cái chỗ bố mẹ ông  nội ông cố đã ngồi. Hồng phúc đại hồng phúc, đại họa đại đại họa.

Thế hệ lờ đờ sau 75, rừng núi dang tay, dốt một chút nhưng cũng còn kể công. Thế hệ tiếp theo, chưa hề đổ mồ hôi xương máu, nhờ lý lịch 3 đời, ngu nhưng vẫn còn có học. Thế hệ sắp chuyển giao, vừa ngu vừa gian, đếch thèm học, chờ bố mẹ tìm đường cứu… con, sửa điểm thi 1 thành chín mười hoặc đi du học kiếm tấm bằng ngoại quốc cho oai. Khốn nạn cho cái xã hội này, đâu cũng thấy gian dối. Sau 75 thì chơi cái trò không thi mà vẫn vào học Bách khoa Y khoa, nay có đứa làm đến P. Thủ tướng. Giờ thì hiện đại hơn, thi cứ thi, nhưng điểm thì biết trước, có đứa vào máy tính sửa giùm, để còn học trường an ninh, vừa hù dân vừa kiếm vài nghìn tỷ như đám tướng tá CA bị hốt vừa rồi. Không biết chuyện sửa điểm tràn lan cả nước như thế này có giống PA cài Vũ nhôm, bắt TX Thanh… hay không. Đất nước nghìn năm văn hiến thu nhỏ trong mấy cái chùa to đùng, mấy em chân dài lắm mối, mấy anh cán bộ lắm thẻ xanh, mấy đứa bé ốm nhom dạo bán vé số mân mê từng đồng lẻ, mấy lờ đờ môi mỏng. Hết biết.

Cái học ngày nay đã hỏng rồi, mười người đi học chín người thôi… Hỏng thật hay giả hỏng đây, có Trời mới biết. Như mấy ông lờ đờ xứ BT mình, giả ngu đi một chuyến qua Đức học công nghệ hạ tầng lấn biển cướp đất 4.0, ăn chơi hay lượm cục tiền gì đó cuối đời cho sướng. Tin giờ chót, lộ tẩy quê độ, hủy chuyến đi… đứt ruột này rồi.

Nhưng họp mặt uống cà phê của nhóm 72 Sài Gòn do MQ trả tiền thứ bảy cuối tuần này thì vẫn đi đông đủ.

Phạm Sanh, 72PBC

Biểu tình thời nay 06/18/2018

Pham Sanh <phams2005@yahoo.fr>

To:Pham Hoa

Jun 18, 2018 at 9:28 PM

Chào PH, gửi một bài cho vui.

Chúc gia đình PH khỏe mạnh.

PS

Biểu tình thời @...

Cuối tuần ra đường bỗng thấy cái gì ngộ ngộ. Ngã 3 ngã 4 nào cũng mấy chú công an trẻ măng, áo quần mủ giáp chểm chọe, hàng rào kẻm gai, súng ống đồ chơi đầy đủ. Ngang siêu thị Coop – Mart, ngang trường học..., nghe lồng lộng tiếng loa nhắn nhủ lẫn hù dọa người dân chớ dại dột nghe lời xúi giục ai đó tụ họp đông người. Té ra Sài Gòn đang sống lại không khí chập chờn mưa nắng những ngày “biểu tình”.

Nói chi Sài Gòn và nhiều xứ lớn, xứ biển quê tui cũng tham gia phá lưới phút bù giờ. Nghe nói Phan Thiết người biểu tình phá hàng rào tòa Tỉnh, Phan Rí đốt xe cảnh sát, toàn vào ban đêm và hiệp một toàn thắng. Tên Phan Thiết Phan Rí còn giải thích mức độ nào đó từ nguồn gốc tiếng Chăm, nhưng tên Bình Thuận thì đến nay, thú thật tôi vẫn chưa nghĩ ra tại sao vua Gia Long chọn đặt tên này. Chỉ biết, mỗi khi nghĩ về nơi chôn nhau cắt rún, hay đôi khi phải giới thiệu với người khác về quê quán của mình, tôi thật bình yên dễ chịu. Bình Thuận cũng miền Trung nhưng không “ăn rau má phá đường tàu”, không ưa cải ưa lo ưa co ưa ních. Bình Thuận gần miền Đông nhưng cũng chưa nghe miệng người bản địa nói những từ  kiêu hãnh anh dũng anh hùng chiến thắng. Theo bước Nam tiến lịch sử, người miền Bắc miền Trung tụ họp về vùng đất duyên hải Bình Thuận, đất lành chim đậu. Dân biển thường thật thà nhưng cộc tính, nói lớn nhưng hiền lành (tâm Phật khẩu xà), ít học nhưng lanh lẹ mau hiểu. Biển giả chứ không thật, cá tôm năm được năm mất, lại lênh đênh trên sóng biển, sống nay chết mai, nên đàn ông ưa nhậu nhẹt, đàn bà ham cờ bạc, con nít được dịp ham chơi. Nghể biển thường phải hành nghề tập thể nhiều người, cả đánh bắt thu nua chế biến cũng thành hình các quan hệ gắn kết theo “dây chuyền công nghiệp” chặt chẽ, từ đó hình thành thói quen, tính cách, lối sống và cả văn hóa “ba đờ...” người dân biển Bình Thuận. Đen đúa, nghêu ngao đất trời, không sợ đứa nào thằng nào con nào, nhưng người dân vùng biển ít ham làm “chính trị chính em”. Sau 75, dân núi dân ruộng về làm chính quyền là chính.

Vậy mà lại nghe quê mình “đồng khởi”, trên mạng tung cả hình cảnh sát bị đánh chảy máu, ngờ ngợ sao ấy. Lại có chuyện có người cho mấy trăm nghìn bạc để đi biểu tính ném bom xăng đốt xe cảnh sát, phản đối khu đâc khu lỏng gì đó, giống y màn kịch sinh viên Sài Gòn đốt xe Mỹ trước giải phóng. Hì hì, muốn tin cũng tin không nỗi. Dù rằng, thông tin đám mây cho biết công an cảnh sát quân đội khắp nơi ào ào về nơi gió cát. Chắc rảnh rổi  chơi nhau hay diễn tập gì đó, phe ta chống phe mình cho có chuyện làm, rung cây nhát khỉ  giương đông kích tây gì đó, đở buồn. Chỉ hơi hơi tức, một con nhà đài và một thằng nhà báo, dám lộng ngôn nói xấu dân Phan Rí cửa toàn ngồi chơi chờ nhận tiền hàng người thân nước ngoài gửi về, toàn giang hồ xì ke trộm cướp.

Hơi khác Bình Thuận, Sài Gòn biểu tình ban ngày và không phá phách, bị CA đánh chứ không dám rượt CA. Mà sao cứ lựa toàn weekend, bọn trẻ hẹn hò trên mạng, đeo khẩu trang như người nhện, chạy xe gắn máy lòng vòng đánh du kích y chang thời trước. Cũng có chiêu hồi, 2 mang, khổ nhục kế..., nhưng hiện đại hơn cho phù hợp thời đại @ và thực tế vai diễn cũng đã thay đổi 180 độ sau gần 50 năm. Giang hồ trộm cướp mới ra tù cũng lên mạng chít chát xúi dân biểu tình, mấy đứa oắc con giả CA (?) xúi biểu tình, việt kiều Mỹ cũng lơ ngơ theo đoàn biểu tình… Thật giả, giả thật, không biết đường nào mà lường. Thật ra CA nào cũng là CA, giang hồ nào cũng là giang hồ. Ở VN, tốt nhất là làm những gì luật cho phép hay luồn lách những gì luật cấm. Luật biểu tình chưa có, đừng dại dột biểu tình cho mệt. Luật tham nhũng có, hãy tính chuyện… tham nhũng, vô tư.

Sài Gòn mùa worldcup, buồn. Dân ham bóng đá hồi hộp, thế giới mua bản quyền hết rồi, cả Lào Kampuchia, còn đài truyền hình quốc doanh VN vẫn chưa chịu mua, linh cảm sợ ”bán” lỗ. Phút 89, nhờ đại gia Vingroup tài trợ 5 triệu đô, hú hồn. Mà đúng thiệt, sau màn dọa khỉ, tung tin FIFA không cho các quán cà phê cóc xem đá bóng trên TV mà không có bản quyền, đến màn CA chìm nỗi tư tung tự tác lục soát bắt bớ người thật ngồi uống trong các quán cà phê. Mọi lần worldcup trước, các nơi vui chơi giải trí, cả câu lạc bộ thành đoàn thanh niên CS… đều lắp tivi màn hình to đùng, tha hồ la hét cá độ lon thùng. Nay im thin thít, vắng như chùa bà Đanh, chác lại sợ bọn nhỏ meeting thời @ theo các scannaro chưa kịp định hướng.

Sau cơn mưa trời lại sáng. Nhớ lại, sau 75 với màn kịch phục quốc, năm 2014 với màn kịch công nhân Bình Dương chống TQ đập phá nhà máy, và nay 2018 với cảnh người dân Bình Thuận biểu tình đốt xe phá phách các tòa nhà công quyền. Cũng cái kết bắt bớ tù đày quy chụp lung tung và thật ra cũng không ai biết đâu là sự thật. Nếu biết cũng chỉ là phần chìm của tảng băng, phần nỗi vẫn do bọn đầu cơ chính trị tham vọng cá nhân thao túng dàn cảnh bày trò.

Chỉ tội nghiệp cho người dân biển quê tôi, mãi chịu cảnh co ro trong mùa biển động.

Phạm Sanh, 72PBC